به گزارشاسلام آباد خبر، به نقل ازشبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ تشکیل زندگی مشترک و زندگی متاهلی همواره یکی از دغدغه های اصلی بشر بوده و هست و این امر مقدس در نقاط مختلف جهان و ادیان گوناگون با آداب و رسوم خاص به عنوان عامل مهمی در تکامل افراد و پختگی آنان شناخته می شود اما این امر خداپسندانه در سال های اخیر در کشورمان، با فراز و نشیب های بسیاری رو به رو بوده است، به گونه ای که امروزه ازدواج به دغدغه اصلی جوانان و مسئولین تبدیل شده است.
امروزه نوعی آسیب به نام حراس از ازدواج در کشور همه گیر شده به گونه ای که در برخی موارد مشاهده می شود که جوانان با وجود داشتن امکانات اولیه زندگی هنوز هم تمایلی به زندگی مشترک نداشته و یا نوجوانان از رسیدن به سن ازدواج هراس دارند و آن را سدی محکم در برابر خوشبختی خود می دانند، این موضوع موجب شده تا دختران و پسرانی که به سن ازدواج رسیده اند هر روزه بیش از گذشته از تاهل فراری بوده و کمتر به آن فکر کنند، بر اساس آمارهای رسمی این کم شدن تمایل به ازدواج، بیشتر در میان تحصیل کردگان و شاغلان دیده می شود به گونه ای که درست در زمانی که همه امکانات زندگی مشترک فراهم بوده فرد با ترس از آینده از ازدواج سرباز میزند.
از سوی دیگر عده ای از این طرف بام افتاده و در کودکی تشکیل زندگی می دهند، تاجایی که ازدواج رو به رشد دختران و پسرانی که هنوز به بلوغ فکری و جسمی نرسیده اند و به اجبار یا خواست خود وارد فضای ناشناخته زندگی مشترک می شوند روی دیگر داستان ازدواج در ایران است.
براساس قانون مدنی جمهوری اسلامی ایران، سن قانونی ازدواج 15 سال تمام برای دختران و 18 سال برای پسران تعیین شده البته در ماده ١٠۴١ قانون مدنی راهی برای ازدواج پیش از موعد نیز پیش بینی شده به گونه ای که بر اساس ان ماده قانونی عقد نکاح دختر قبل از رسیدن به سن ١٣ سال تمام شمسی و پسر قبل از رسیدن به سن ١۵ سال تمام شمسی منوط تنها با اجازه ولی قانونی و به شرط رعایت مصلحت با تشخیص دادگاه صالح بلا مانع می باشد، این قانون موجب شده تا بسیاری از کودکان زیر سن قانونی در سیستان و بلوچستان به دلایل مختلفی از جمله حفظ آبرو ،فقر و اعتیاد والدین خود مجبوربه ازدواج با افرادی بسیار بزرگتر از خود می شوند.
مرثیه ازدواج در زیر سن قانونی برای آن دسته از کودکانی که زیر سن 10 سال مجبور به ازدواج می شوند بسیار سوزناکتر است، دخترانی که هنوز بدن های کوچک و نحیف آنها برای ورود به دنیای غریب زندگی مشترک آماده نبوده و هیچ اطلاعی از اعمال زندگی زناشویی ندارند باید با همسرانی تاچندین برابر سن خود ازدواج کنند که بسیاری از آنها جان خود را در راه این رسم غلط از دست می دهند، به گونه ای که بر اساس آمارهای رسمی در سال ۹۰، ۲۲۰ کودک؛ سال ۹۱ ، ۱۸۷ کودک؛ سال ۹۲، ۲۰۱ کودک؛ سال ۹۳ ، ۱۷۶ کودک و در سال ۹۴ ، ۱۷۹ کودک زیر ۱۰ سال تن به ازدواج با شوهرانی هم سن پدران و پدربزرگان خود داده اند.
علما و روحانیون سیستان و بلوچستان پیش قدم در پیشگیری از ازدواج کودکان
مهر ماه سال جاری معصومه ابتکار در نشستی خبری با اصحاب رسانه، با اشاره به جلسات متعدد خود با علمای اهل سنت سیستان و بلوچستان برای کاهش روند ازدواج کودکان در این استان، گفت: در این نشست ها تصمیمات بسیار خوبی در مورد جلوگیری از ازدواج دختران در سنین پایین گرفته شده که امیدواریم بتواند موجب کاهش روند ازدواج کودکان در سیستان و بلوچستان شود.
وی ادامه داد: یکی از برنامه های ما برای رسیدن به این هدف اجرای برنامه های متنوع فرهنگی است که می تواند از ازدواج دختران در سنین پایین جلوگیری کند که خوشبختانه علمای اهل سنت سیستان و بلوچستان در این زمینه پیش قدم شده و اقدامات خوبی انجام داده اند.
معاون رئیس جمهوری در امور زنان و خانواده با اشاره به افزایش زنان بدسرپرست و خود سرپرست در سیستان و بلوچستان، بیان کرد: دولت در تلاش است تا با ارائه تسهیلات و تقویت مشاغل خانگی در این زمینه گام های موثری برای این افراد بردارد.
باید جلوی فروش دختربچه ها به اسم ازدواج گرفته شود
اردیبهشت ماه سال جاری بود که زهرا کهرام در سمینار ازدواج اجباری کودکان در محلات حاشیه از فروش دختران تحت عنوان ازدواج خبر داد و گفت: از ابتدای آغاز به کار جمعیت امام‌علی(ع) شاهد ازدواج کودکان بودیم و به هیچ عنوان هم دستمان به هیچ‌جا بند نبود تا از آن جلوگیری کنیم نه قانونی بود که با استناد به آن از این اقدام جلوگیری کنیم و نه خانواده‌ها پذیرش تغییر فرهنگ غلط خود را داشتند حتی هنوز هم با وجود تلاش های بیشماری که شده گاهی هیچ جواب و کمکی برای کودکانی که جلوی چشممان به اجبار پدران و مادران خود به خانه شوهر می‌روند یا به معنایی واقعی به اسم ازدواج فروخته می‌شوند، نداریم حتی از سوی دیگر مشکلی بزرگتر نیز گریبان گیر آنان می شود بی‌شناسنامه‌بودن تعداد زیادی از این کودکانی که به اجبار ازدواج می کنند موجب می شود تا باز هم شاهد تولد کودکان بی شناسنامه بیشتری بوده و این دختران از کوچکترین حقوق خود نیز محروم شوند چون نه تنها ازدواج آنان ثبت نمی شود بلکه این ازدواج ها در هیچ جایی نیز رسمیت ندارد تا حقوق آنان را از همسرانشان بگیرد.
وی افزود: قوانینی چون ماده «1041» قانون مدنی اشاره دارد به سن عقد نکاح که برای دختران 13 سال شمسی و برای پسران 15 سال در نظر گرفته شده و برای کودکان قبل از این سن منوط است به اذن ولی و شرط رعایت مصلحت با تشخیص دادگاه صالح و دقیقا مشکل از همین‌جا شروع می‌شود؛ پدری که سوءمصرف‌کننده باشد فرزند خود را می‌فروشد پس اجازه ازدواج او را می‌دهد و برای فرار از تشخیص دادگاه صبر می‌کند تا فرزند به سن قانونی برسد و بعد برای ثبت ازدواج آنها اقدام می‌کند.
دبیر سمینار ازدواج اجباری کودکان در محلات حاشیه با بیان ایم مطلب که در کنار این معضل، دردی که میان مددکاران اجتماعی مشترک شده، نبود تعریف دقیق از کودکی است، خاطرنشان کرد: ما به صراحت درخواست داریم تا هرچه زودتر در قوانین کشورمان، تعریف دقیقی از کودکی وضع شود. خط مرز کودک با بزرگسال چیست؟ وقتی فرزند ما را در بلوچستان در پنج سالگی شوهر می‌دهند، آیا او کودک است یا شرایطش شامل حال قوانین بزرگسال می‌شود؟
وی ادامه داد: طی تابستان و پاییز 95 در انجام تحقیقات میدانی اعضای جمعیت امام‌علی(ع) 594 پرسشنامه از 17 استان با اهداف بررسی عوامل ایجاد‌کننده این معضل، بررسی پیامدها و الگوهای ازدواج کودکان در قومیت‌های مختلف و بررسی رابطه آسیب اجتماعی با ازدواج، بررسی آسیب اجتماعی با فرهنگ قومیت که از اهداف فرعی این تحقیق بودند، تکمیل شد.
کهرام یکی از علل اولیه ازدواج زودرس و اجباری کودکان در محلات حاشیه شهرها و استان سیستان و بلوچستان را حفظ آبرو و شرف خانوادگی، فقر و اعتیاد و مهاجرت دانست و اغعان داشت: در مناطق جنوبی سیستان و بلوچستان وقتی از دختران سوال می شود چرا در کودکی ازدواج می‌کنید با سوالات اینگونه مواجه می شویم که اگر ازدواج نکنیم، چه میتوانیم کنیم؟ اصلا چه راه دیگری داریم؟ نه اشتغال، نه تحصیل و نه موقعیت خوب چرا نباید ازدواج کنیم وقتی نمی توانیم پیشرفت کنیم.
وی با گلایه از رسوم غلط موجود در مناطق جنوبی کشور، گفت: وقتی آمار ازدواج کودکان را پیگیری میکنیم متوجه می شویم که بیش از، 78 درصد از پدران این کودکان و 17 درصد از مادران آنان گرفتار اعتیاد هستند و حتی در 5درصد از آنان پدرو مادر هر دو به اعتیاد دچار هستند که تنها 17 درصد این کودکان خود خواهان ازدواج بوده تا از این محیط فرار کنند یا به دلایل غلطی چون فرهنگ اشتباه و یا چشم و هم چشمی با دختر خاله و دختر عمه گه ازدواج کرده از چاله در آمده و به چاه می افتند.
دبیر سمینار ازدواج اجباری کودکان در محلات حاشیه با اشاره به دیگر وارد فاجعه بار ازدواج کودکان، تصریح کرد: ما موردی داشتیم که دختر بچه ای را تنها به مبلغ 500 هزار تومان فروختند و برای فرار از قانون ازدواجش را هیچ جایی ثبت نکرده و دختر از تمامی حقوقش محروم شده است.
بی‌سوادی، فقر فرهنگی و اقتصادی از عوامل اصلی رواج ازدواج کودکان در سیستان و بلوچستان
کارشناس اداره فرهنگی اجتماعی معاونت پیشگیری دادگستری کل سیستان و بلوچستان در گفت و گو با خبرنگارپاپایا، با تاکید بر اینکه نباید به مسأله ازدواج کودکان دیدگاهی کلی و یک‌جانبه داشت، گفت: در ابتداع باید تعرفی درستی از کودکی داشت باید ببینیم که منظور از سن کودک چه سنی است و قرار است این ازدواج یک ازدواج زناشویی کامل باشد یا نه آنکه تنها یک ازدواج فرهنگی است و دختر و پسر طور نمادین به ازدواج در می‌آورند تا پس از رسیدن به سن قانونی و فهم زناشویی زندگی مشترک خودرا شروع کنند.
وی با اشاره به اینکه بسیاری از ازدواج های زیر سن قانونی ثبت نمی شود و پنهانی است، افزود: ازدواج های کودکان بیشتر در مناطق روستایی و نواحی سنتی سیستان و بلوچستان رواج داشته و در ابتداع ثبت نمی شود تا با گذشت زمان در سنی بالاتر به ثبت برسد که بی‌سوادی، فقر فرهنگی و اقتصادی از عوامل اصلی رواج ازدواج کودکان در این استان محروم است.
مریم بجدی یکی از دلایل اصلی ازدواج کودکان را فقر اقتصادی و مشکلات معیشتی دانست و بیان کرد: متاسفانه در بسیاری از مواقع آن‌چه که در رابطه با علت ازدواج کودکان عنوان شده فقر خانواده هاست به گونه ای که کودک را در قبال بدهی و یا مبالغی به خانواده‌ای واگذار می کنند و اسم آن را ازدواج میگذارند یا نوع دیگری که باز هم در مناطق جنوبی کشور به صورت معدودی دیده می شود ازدواج در قبال خون بهاست که این کودکان به عنوان نوعی اتحاد و یا نوعی خون‌بها و رفع کدورت میان قبالی و فامیل های مختلف به عقد فردی دیگر از قبیله خون خواه در می آیند که معمولاً پنهانی صورت می‌گیرد اما در واقع در مجموع ازدواج کودکان در کشور با توجه به اطلاعات محدودی که ما داریم همچون کوه یخی است که بیش از 90درصد آن زیر آب بوده و از دید جامعه پنهان است.
وی ادامه داد: این مطلب که 13 سالگی را به عنوان سن ازدواج برای دختران تلقی می کنند، تا اندازه ای از نظر روان‌پزشکی جای بررسی بیشتری دارد چرا که ممکن است تعدادی از دختران اصلا تا این سن بلوغ جنسی را تجربه نکرده باشند یا اصلا به جز از بلوغ جنسی اصلا این کودکان به بلوغ روحی و روانی نیز رسده اند؟ در حالی که بسیاری از دختران 16 ساله کشور نیز در حال حاضر آمادگی مادر شدن و همسرداری را ندارند چه گونه می توان از آنان انتظار داشت در زیر سن 13 سالگی و حتی کمتر به این آمادگی روحی رسیده باشند.
این کارشناس ارشد روانشناسی با اشاره به برخی سخنان برای تغییر قوانین موجود، خاطرنشان کرد: به راستی حتی اگر قانونی را در مجلس به تصویب برسانند و بر اساس آن 2 سال به سن ازدواج افزوده می توان گفت که مشکل ازدواج کودکان حل شده؟! در واقع باید تعیین کننده حداقل سن ازدواج به شورایی متشکل از روان‌شناس زن و مرد و روان‌پزشک و جامعه‌شناس سپرده شود تا آنان از نظر کارشناسی این موضوع را برسی کنند البته باید گفت که در این مقوله مهم تصمیم گیرد و اجازه ولی چیزی را حل نمی‌کند و بعدها ممکن است موجب ضرر و زیان‌های اجتماعی بالا شود و به دلیل مواردی که بیان شد موجب افزایش طلاق در کشور شود.
وی همچنین با بیان این مطلب که بسیاری از والدین نمیدانند با بلوغ زود رس فرزندانشان چه برخوردی کنند، اذعان داشت: والدین عزیز باید به این نکته توجه داشته باشند که تنها راه درمان بلوغ زودرس جنسی عمدتاً مشاوره‌درمانی و استفاده از دارو بوده و نباید با آن برخورد منفی داشت یا او را مجبور به ازدواج کنیم درواقع وقتی میبینیم که یک کودک به بلوغ روانی نرسیده اما به بلوغ زودرس رسیده میتوانیم برای جلوگیری از انحراف برای او دارو تجویز کنیم تا علاوه بر اینکه امیال جنسی کودک را تا زمانی‌که به اندازه کافی به بلوغ ذهنی برسد کنترل کرده جلوی نابودی زندگی تحصیلی او را نیز بگیریم.
بجدی با تاکید بر اینکه ماهواره و شبکه های مجازی عامل اصلی بلوغ زودرس در زندگی دیجیتالی امروزی هستند، تصریح کرد: در قدم اول باید والدین تلاش کنند تاجلوی بلوغ زودرس برای فرزندان خود را بگیرند که این راه هم ممکن نیست مگر با دور کردن آنان از فضای سرشار از امیال جنسی که در ماهواره و شبکه های اجتماعی رواج پیدا کرده است.
وی خاطرنشان کرد: مراقبت از فرزندانمان در برابر دوستان ناباب نیز از راه های دیگر جلوگیری از بلوغ زودرس است اما اگر شاهد بلوغ زودرس در فرزندانمان بودیم نباید با او برخورد کرده و او را مقصر بدانیم بلکه تنها باید با مراجعه به متخصصان روان‌پزشک و استفاده از داروها جلوی آن را گرفته و با آموزش مهارت‌های زندگی و مهارت‌های کنترل خود در کنار تامین وسایل تفریح و ورزشی او را از تفکر به مسائل جنسی دور کنیم.
نظر شما
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط مدیریت در وب سایت منتشر خواهد شد