جنگ در سوریه: پایان ماه عسل ایران و غرب

 در این چند روز اتفاقاتی افتاده که به نظر می‌رسد شرایط سوریه با سرعت به سمت جنگ می‌رود. قبلا اوباما در یک اظهار نظر گفته بود که اگر از سلاح شیمیایی در سوریه استفاده شود دست به حمله نظامی خواهد زد. البته پیش‌تر اشتباه سال گذشته سوریه که رسما اعلام کرده بود ممکن است از سلاح شیمیایی عیله مخالفان استفاده کند شرایط ذهنی را برای متهم کردن سوریه فراهم کرده بود. هر چند با دلایل عینی می‌توان هر دو طرف درگیر در سوریه را به استفاده از سلاح شیمیایی متهم کرد اما این گفتار باعث شده تا پیکان اتهام به سمت دولت سوریه باشد. به نظر می‌رسد حمله آمریکا به سوریه پایان ماه عسل رابطه خوب ایران و غرب باشد که بعد از حضور گسترده مردم در انتخابات و انتخاب یک چهره میانه رو در ایران شروع شده بود. این بحث در دو بخش اثر گذار خواهد بود. یکی بحث مسائل هسته ای ایران و رابطه با 5+1 است که بی‌شک در صورت حمله به سوریه تحت‌الشعاع وضعیت منطقه قرار خواهد گرفت و دیگر اینکه جمهوری اسلامی قصد داشت از ظرفیت دیپلماتیک خود در مسائل منطقه‌ای استفاده کند و مسائلی به خصوص مسائل سوریه را حل و فصل کند. بعد از روی کار آمدن دولت روحانی کشورهایی مثل آلمان، انگلیس و فرانسه از این انتخاب استقبال کرده و حتی گفتند از ایران برای شرکت در کنفرانس ژنو2 دعوت خواهند کرد. کنفرانس ژنو 2 قرار بود محلی باشد که مسائل سوریه را از راه دیپلماتیک حل کند و ایران حلقه مفقوده کنفرانس ژنو قبلی بود که حضورش می‌توانست نقش موثری در حل و فصل مسائل بین این دو کشور داشته باشد.اما ظاهرا لابی‌های متعدد سرانجام موفق شده‌اند سوریه را به سمت جنگ ببرند. اولین لابی مربوط به جمهوری‌خواهان و نومحافظه‌کاران آمریکایی و طیف تندروی دموکرات‌هاست که توانستند اوباما را به سمت جنگ دیگری دعوت کنند؛ آن هم در حالی که اوباما با شعار پرهیز از جنگ و مخالفت با جنگ‌طلبی بوش به قدرت رسیده بود. دوم لابی صیهونیستی که از سال 1948 همواره سعی کرده هر چهار پنج سال یکبار یک جنگ در منطقه اتفاق بیفتد چرا که ماهیت خود را در آشوب و درگیری در منطقه می‌داند. لابی سوم لابی سلفی‌ها در منطقه است که می‌خواهد به شکلی انرژی بیداری اسلامی را در سوریه تخلیه کنند و آن را به انحراف بکشانند. اما پدیده‌ جدیدی که در این جنگ به چشم می‌خورد این است که در حالی که جرج بوش در سال 2001 گفته بود آمریکا در جنگ بی‌پایان با تروریست قرار دارد و 62 کشور دنیا علیه آمریکا و به تعبیر بوش علیه انسان آزاد به پرورش تروریست می‌پردازند اما امروز این کشور از افرادی حمایت می‌کند که با کمک 83 کشور دنیا در سوریه ایجاد آشوب کرده‌اند . حتی اروپاییان سلفی از بلژیک، فرانسه و آلمان به یاری آنان شتافته‌اند.به نظر می‌رسد در اوضاع خطیر کنونی بهترین رفتار برای ایران جلوگیری از جنگ در سوریه است و باید دستگاه دیپلماسی کشور تمام ظرفیت خود را برای ممانعت از جنگ به کار بندد. ایران می‌تواند با لابی با روسیه و کشورهای غربی و لابی با واسطه با آمریکا از این اتفاق جلوگیری کند چرا که عده‌ای در آمریکا نیز دوست ندارند ننگ یک جنگ دیگر بر پیشانی این کشور قرار بگیرد.

* تحلیلگرمسائل بین‌الملل