به قلم فرشادنظری پور؛

مورفولوژی و جایگاه شهر اسلام آباد غرب

کد خبر: 292795
|
10:14 - 1394/02/01
نسخه چاپی
مورفولوژی و جایگاه شهر اسلام آباد غرب
اسلام آباد خبر:شکل گیری و مکان یابی عناصر و بخشهای مهم شهر و رابطه آن با یکدیگر تحت تأثیر عوامل متعدد طبیعی،اقتصادی، اجتماعی،اداری و نظامی است.

به گزارشاسلام آباد خبر، شکل گیری و مکان یابی عناصر و بخشهای مهم شهر و رابطه آن با یکدیگر تحت تأثیر عوامل متعدد طبیعی،اقتصادی،اجتماعی،اداری و نظامی است. [فرشادنظری پور]

ساخت و جایگاه شهر ازیکسو نمایانگرفضای کالبدی شهر با شرایط و عوامل ذکر شده و از سوی دیگر گویای چگونگی جریان فعالیتهای اصلی شده است.آن چیزی که به شهر های ما اعتبار و ارزش می بخشد و شهر راشهر می کند ارتباطی است که در تمام پیکره آن مشخص و پابرجاست که در اینجا ما نباید موقعیت جغرافیایی شهر مورد مطالعه اسلام آباد را فراموش کنیم .زیرا طرق ارتباطی متوجه شهرهاست و یکی ازمهمترین موقعیتهای شهر اسلام آبادکنونی موقعیت چهارراهی بودن آن است.

همین عامل در مقیاس کوچکتر به شهر اسلام آباد غرب فرصت می دهد تا نظاره گر تجمع جمعیت اطراف و اکناف و فعالیت های اقتصادی ،تجاری باشد که ساختارشهری جایگاه و مورفولوژی شهری رابطه با این قضیه دارند ،زیرا جایگاه نقشه و مورفولوژی شهری در همه مکانها بازتاب معتقدات و طرز فکر و اندیشه مردمی است که در محدوده جغرافیایی شهر زندگی می کنند و در مکان گزینی شهرها مورفولوژی نقش عمده ای دارند .به موازات توسعه شهر ،فرم و شکل آن  شهرثابت و دائمی نمی ماند بلکه نسبت به ویژگی های فرهنگی و زمینه های اقتصادی و اجتماعی اشکال مختلفی به خود می گیرد.

فرهنگی و زمینه های اقتصادی و اجتماعی اشکال مختلفی به خود می گیرد.

این ویژگی ها عبارتند از :طرح خیابانها،ساختمانها،تراکم شدید و پراکنده مسکن منطقه صنعتی شهر،مراکز خرید،کوچه ها،پارکها،جنگلها،مناطق نظامی شهر و گورستانها.

از این رو شهرهای نواحی مختلف جغرافیایی در سیاره زمین هریک مورفولوژی خاص خود دارند که زاییده محیط جغرافیایی ،فرهنگی،تکنولوژی آنهاست ،مورفولوژی شهردر حقیقت کالبد شهری است که در آن عوامل طبیعی و فرهنگی توأم با هم شکل می یابنداصولا نقش شهر درمورفولوژی آن اثر تعیین کننده ای دارد و هر یک از نقشهای شهری مورفولوژی و چشم انداز خاص شهری را می آفریند و به عنوان شاخص های شهری به حساب می آیند،مانند شهرهای نظامی ،صنعتی،زیارتگاهی،توریستی و تفریحگاهی.

عموما شکل گیری الگوهای سکونتی در ایران بیش از هرچیز به میزان بهره مندی از آب بستگی دارد. در همه نواحی جغرافیایی این سرزمین روستاهای اولیه در پناه آب مورد نیاز قد برافراشته و موقعیت نسبی و شکل استقرار خود را از مسیرهای آب طلب کرده اند .عامل دیگردر شکل گیری شهرهای ایران نقش راه و ارتباط است که هردو عامل یادشده موقعیت ویژه ای به شهر اسلام آباد غرب بخشیده است .

در این منطقه برای یکجانشینی و اسکان بشر بارندگی کافی برای کشاورزی و فعالیتهای زراعی وجود دارد و عامل رطوبت و دسترسی به آب در توسعه شهری این شهر موثر افتاده و در دسترسی به آب مورد نیاز مسأله مهمی به شمار نمی رود عامل دوم در مورفولوژی و شکل گیری این شهر راه و ارتباط است .در روزگار صفویه به ویژه در زمان شاه عباس این شهر رونق خود را یافت و به امر این شاه کاروانسرایی در آن ساختند تا مسافران کربلا ،بغداد و کرمانشاه در آن اقامت کنند.

همین عامل ارتباطی در حال حاضر نقش حساسی به این شهر داده و به صورت مرکز ثقل به حساب می آید تا جایی که ارتباط ۴استان در منطقه غرب از طریق این شهر انجام می شود.این استانها شامل ایلام ،همدان ،کرمانشاه (سنندج)است.

اسلام آباد نسبت به تعدادی از بخشهای خود که تشکیل دهنده شهرستان است در ارتفاع پایین تری قرار گرفته و از تعدادی دیگر از بخشهای خود در ارتفاع بالاتری جادارد که نسبت به هم از نظر ارتفاع از سطح دریافت متفاوتند و دلیل آن هم توپوگرافی خاص منطقه و سلسله جبال زاگرس است.

 تمامی رودخانه ها و مسیل های بخش کرند غرب و بخشهای تابعه آن از جلگه شهر اسلام آباد  می گذرند.

شهراسلام آباد به وسیله  کوههای اطراف کاملا محصور شده و یک منطقه میانکوهی است .این شهر از شمال جنوب و غرب به دامنه کوهها منتهی می شود و تنها از طرق شرق به جلگه وسیع بخشهای شیان و حمیل متصل است .

حوزه جلگه شهر کاملا مسطح بوده و پستی و بلندی کمتری در آن مشاهده می شود به همین دلیل تمامی زمینهای این جلگه قابل آبیاری  است.رودخانه های برف آباد –نهرارمنی-چهارطایفه که از وسط شهر عبور می کنند ودر قسمت میانی حاشیه شهر در سمت شرق به هم می پیوندند ،پس از گذشتن از دامنه کوهها ودر مدخل رود به شهر از نزدیک حوزه شهر سرعت خودرا به دلیل مسطح شدن زمینها از دست می دهند و مواد و گل و لای حمل شده را در داخل این جلگه ته نشین می کنند که این عامل مهمی در حاصلخیزی زمینهای کشاورزی منطقه است.

 

نظر شما

دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط مدیریت در وب سایت منتشر خواهد شد