شهادت فاطمه مرضيه، در نتيجه جريانات پس از رحلت رسول مكرم (صلى الله عليه و آله وسلم) از مبحث معروف خلافت تا مصادره فدك به دستور ابى بكر و حمله عمر بن خطاب به خانه على (عليه السلام) و فاطمة الزهرا به وقوع پيوست.
آن چه در اين ميان از اهميت بسيار ويژه برخودار مى باشد، سخنان حضرت صديقه طاهره در اعتراض به استرداد و مصادره باغ فدك مى باشد و اشاراتى بى بديل كه در مجموع سخنان مزبور، به چشم مى آيد.
اين وجيزه، بيان كننده ى بخشى از آن نكات مى باشد كه بر اساس شرح و ترجمه احتجاج طبرسى به قلم نظام الدين احمد غفارى مازندرانى در كمال ايجاز و بر اساس دلايلى چند، با پرهيز از شرح و بسط هر عبارت؛ تقديم ميگردد.
١_ حضور حضرت فاطمه (سلام الله عليها) با جمعى از عوارات بنى هاشم و احفار آنان در مسجد النبى به جهت احقاق و استيناف حق خود و عدم سكوت بر آن ستم آشكار.
٢_ آغاز سخن با حمد گسترده ى ايزد تعالى و بيان ستايش حضرتش در قالب الفاظ و عبارات كم سابقه در تاريخ اسلام.
٣_ گواهى بندگى و رسالت پدر بزرگوارشان و مباحثى پيرامون اين موضوع كه از آن جمله ميتوان به اجراى احكام و اوامر الهى از سوى حضرت حتى مرتبت و عدم دخالت علايق و سلايق شخصى در امور مسلمين از سوى آن حضرت اشاره نمود.
٤_ تبيين جايگاه بى نظير قرآن مجيد و هدايتگرى مطلق اين منبع وحيانى كه از مصاديق آن، به ظهور اسلامىِ ايمان و نماز و زكات و روزه و حج و عدل و عبادات و امامت و جهاد و صبر و امر به معروف و نيكويى با والدين و .... اشاره نمودند.
٥_معرفى خود و نسبت خويش با پيامبر اعظم (صلى الله عليه و اله وسلم) و اعزاز و اكرام آن رسول مكرم در برخى آيات كلام الله مجيد و ضرورت اطاعت كامل از وى. همچنين تاثير و جايگاه هدايتگرى ايشان (صلى الله عليه و آله وسلم) در خصوص اعراب و به طريق اولى تمامى بشريت.
٦_ معرفى على بن ابيطالب (عليه السلام) تحت عنوان "برادر آن نبى العجم والعرب" و اشاره به نقش آن "امير" به معدوم گرداندن منافقين و مشركين و قرب وى به رسول الله (صلى الله عليه و آله وسلم) از روى حسب و نسبت و تحصيل علم و ادب.
٧_تشريح حقد و كينه پنهان برخى نسبت به پيامبر اكرم (صلى الله عليه و آله وسلم) كه با رحلت ايشان ظاهر گرديد و اين كه به خلاف عادت امين، رداء دين را مقلوب گرداندند و آنان كه در زمان حياتِ دنيايى آن حضرت مطرود بودند، صاحب نام و نشان شدند و ... تا بدان جا كه<<شيطان شما را به واسطه اختيار اين كار در مهار تبعه خويش قطار كرد>>،<<آنگاه بضعه رسول الله تلاوت اين آيه نمود كه آلا فى الفتنه سقطوا و ان جهنم لمحيط بالكافرين>>، و شما الحال در فتنه گرفتار بلكه منخرط در سِلك كفاريد و جهنم محيط است به كافران و محل و مقر ايشان است و چون جهنم شما را مقام و مأوى گردد، به غايت شاد و مشتهى شود و چرا چنين نشود كه در تحصيل دركات او كمال جد و سعى خود را مبذول و مرعى داشتيد (غفارى مازندرانى، ج ٢: ص٣٧)
٨_تاكيد بر اين كه عليرغم نظر ابوبكر و عمر و برخى ديگر، وى فدك را از رسول خدا (صلى الله عليه و آله وسلم) به ارث ميبرد :
<< اما زعم شما در حق من آن است كه مرا از حضرت رسول مهيمن ميراث نيست، بعد از آن اين آيت تلاوت نمود كه : أَفَحُكْمَ الْجَاهِلِيَّةِ يَبْغُونَ ۚ وَمَنْ أَحْسَنُ مِنَ اللَّهِ حُكْمًا لِّقَوْمٍ يُوقِنُونَ ، آيا شما به حكم جاهليت و طريقه كفر جاهليت عمل مى نماييد...>> (غفارى مازندرانى، ج ٢، ص٣٩)
٩_ مخاطب ساختن ابى بكر بن ابى قحافه كه : تو را از پدرت ميراث بود و مرا از پدرم ميراث نبود ؟ يقين خلاف اين حكم در كلام حضرت رب العالمين است. [از جمله] <<لَقَدْ جِئْتِ شَيْئًا فَرِيًّا>> و << وَ وَرِثَ سُلَيْمانُ ...>>، << يُوصِيكُمُ ٱللَّهُ فِيۤ أَوْلاَدِكُمْ لِلذَّكَرِ مِثْلُ حَظِّ ٱلأُنْثَيَيْنِ>> ، <<إِنْ تَرَكَ خَيْرًا الْوَصِيَّةُ لِلْوَالِدَيْنِ وَالأَقْرَبِينَ بِالْمَعْرُوفِ حَقًّا عَلَى الْمُتَّقِينَ >> و اينكه زكريا به درگاه خداوند توانا التماس نمود كه <<يَرِثُنِي وَيَرِثُ مِنْ آلِ يَعْقُوبَ ۖ وَاجْعَلْهُ رَبِّ رَضِيًّا>>
١٠_ بيان هشدار و انذار به ستم پيشگان ديده بر حق بسته كه : << وَ سَيعْلَمُ الَّذِينَ ظَلَمُوا أَي مُنْقَلَبٍ ينْقَلِبُونَ>> زود باشد كه اهل ظلم محل آرام خود را كه آتش نيران و دوزخ تابان است، بشناسند و بدانند و <<نذير لكم بين يدى عذاب شديد، فاعلموا انا عاملون، و انتظروا انا منتظرون>> : اى قوم، آن چه مقصد و مشتهى شماست، معلوم گردانيد كه ما نيز آنچه پاداش و جزاى آن باشد، به شما ميرسانيم و منتظر جزا و پاداش عمل خود باشيد كه ما نيز منتظر خواهيم بود.
محقق و گردآوری محمد على رستمى