اسلام آباد خبر15:38 - 1398/10/28
بررسی ابعاد فعال سازی مکانیزم ماشه درگفتگوی دانا با حنیف غفاری؛

اروپایی ها جهت اعمال فشار حداکثری به ایران مکانیسم ماشه را فعال کردند/ دولت سیاست تفکیک اروپا از آمریکا را کنار بگذارد

کارشناس مسائل اروپا به اقدام اخیر سه کشور اروپایی انگلیس، آلمان و فرانسه در خصوص فعال سازی مکانیزم ماشه اشاره کرد و گفت: اروپایی ها صرفاً جهت اعمال فشار حداکثری به ایران مکانیزم ماشه را فعال کردند؛ آن طور که مسلم است دستگاه دیپلماسی و سیاست خارجی کشور باید در مواجهه با این مسئله رویکردی بسیار مقتدرانه تر از آن چیزی که وجود دارد نشان دهند.

به گزارشاسلام آباد خبر، «حنیف غفاری» کارشناس مسائل اروپا در گفت و گو با خبرنگار سیاسیشبکه اطلاع رسانی راه دانادر خصوص اقدام سه کشور اروپایی(فرانسه، آلمان و انگلیس) مبنی بر فعال سازی مکانیزم ماشه(حل اختلاف برجام) اظهار داشت: آن چه که مسلم است، اروپایی ها با فعال سازی مکانیزم ماشه نشان دادند که تمامی ادعاهایشان -خصوصاً در طول یک سال و نیم اخیر که آمریکا از برجام خارج شد- در خصوص تعهد بر توافق هسته ای و مبنا قرار دادن برجام، کاملاً یک ادعای دروغین بوده است.

وی تصریح کرد: استناد اروپایی ها به مکانیزم ماشه این را نشان داد که نگاه اروپا به برجام یک نگاه کاملاً سیاسی و ابزارگرایانه است.

 

 اروپایی ها تمایلی به انهدام رسمی برجام ندارند

این کارشناس خاطر نشان کرد: فرضیات زیادی در این خصوص مطرح می شود و اتحادیه اروپا و همچنین در بین دیپلمات های اروپایی هم در خصوص نحوه استناد به مکانیزم ماشه اتفاق نظر وجود ندارد.

غفاری ابراز داشت: برخی از دیپلمات های اروپایی بر این باورند که در عین این که مکانیزم ماشه فعال می شود، باید کاری کرد که در نهایت از ارجاع پرونده ایران به شورای امنیت جلوگیری شود تا این که این مکانیزم منتج به انهدام رسمی برجام نشود.

وی با تاکید بر این که انگلیس تندترین مواضع را در خصوص برجام دارد، عنوان کرد: برخی از کشورها مانند انگلیس که در این خصوص تندترین مواضع را دارند، معتقد هستند که می شود این موضوع را حتی تا انهدام برجام پیش برد. 

کارشناس مسائل اروپا ادامه داد: نخست وزیر انگلیس گفته توافق پیشنهادی ترامپ که مبتنی بر چهار مولفه محدود کردن قدرت موشکی ایران، محدود کردن قدرت منطقه ایران، اعمال بازرسی از اماکن نظامی ایران و اعمال محدودیت های فرازمانی است می تواند در برجام از طریق حذف بند غروب آفتاب جایگزین برجام شود.

 

اروپایی ها جهت اعمال فشار حداکثری به ایران مکانیسم ماشه را فعال کردند

حنیف غفاری در تشریح مواضع انگلیس در رابطه با برجام گفت: میان آن چیزی که نخست وزیر انگلیس و صحبت آقای "جوزف بورل" رئیس کمیسیون سیاست خارجی اتحادیه اروپا که اعلام کرده است باید همین برجام را نگه داشت، یک تناقض کاملاً آشکاری وجود دارد و بیانگر این است که تکلیف خود اروپایی ها با برجام در برهه فعلی هنوز مشخص نیست.

وی عنوان کرد: این ها صرفاً جهت اعمال فشار حداکثری به ایران مکانیزم ماشه را فعال کردند؛ آن طور که مسلم است دستگاه دیپلماسی و سیاست خارجی کشور باید در مواجهه با این مسئله رویکردی بسیار مقتدرانه تر از آن چیزی که وجود دارد نشان دهند.

این کارشناس ضمن محکومیت این اقدام اروپایی ها گفت: دستگاه دیپلماسی باید در عمل کاری کند که اتحادیه اروپا متوجه هزینه های این اقدام خودش شود. الآن بهترین فرصت برای دستگاه دیپلماسی و سیاست خارجی کشور است که سیاست تفکیک اروپا از آمریکا را کنار بگذارد و دیگر با این پیش فرض نادرستی که بازی اروپایی ها با بازی آمریکایی ها در قبال برجام فرق دارد، ادامه این معادله پیش نبرد.

غفاری در پاسخ به این سوال که "دستگاه دیپلماسی و دولت چه تصمیمی برای مقابله با این اقدام اروپایی ها خواهند گرفت؟" بیان داشت: دولت و دستگاه دیپلماسی وظیفه دارند تمامی گزینه ها را پیش بینی کنند، متاسفانه ما همچنان شاهد یک سری نگاه های غیر واقع بینانه ای هستیم که بعضاً اعلام می شود، امکان ندارد برجام فرو بپاشد یا یک نگاه های ایده آل گرایانه ای نسبت به برجام وجود دارد؛ این نگاه ها باید کنار گذاشته شود و باید تمامی گزینه ها را در نظر بگیرند و برای آن راه حل های واقع بینانه و واقع گرایانه و البته توام با تامین و تضمین اقتدار ملی جمهوری اسلامی ایران پیدا کنند.

وی به انتقادات برخی از کارشناسان در خصوص مکانیزم ماشه در زمان انعقاد برجام اشاره کرد و گفت: همان زمانی که توافق برجام منعقد شد، بارها انتقادادتی از مکانیزم ماشه شد؛ این مکانیزم حتی به آمریکا که از برجام خارج شده است، اجازه می دهد پرونده ایران هنگام ورود به شورای امنیت با حق وتوی آمریکا همه تحریم های قبلی برگردد و در واقع نشان دهنده این است که ایران در خصوص مکانیزم ماشه دچار چه اشتباه و چه خسرانی شده است.

کارشناس مسائل اروپا با تاکید بر این که دولت و وزارت امورخارجه باید بازی با اتحادیه اروپا و آمریکا را به صورت مقتدرانه و هوشمندانه هدایت کنند، گفت: دولت و وزارت امورخارجه باید تمامی گزینه ها را برای آینده نزدیک در نظر بگیرند و این را هم نباید فراموش کنیم که بعضاً مطرح می شود اگر تحریم های چند جانبه شورای امنیت برگردد چه اتفاقی می افتد؟ الان درست است که تحریم هایی که ما تحمل می کنیم تحریم های یکجانبه آمریکا هستند، اما آثار آن چند جانبه است.

 

دولت باید از ایجاد دوقطبی مذاکره-تحریم جلوگیری کند

غفاری افزود: بیش از 90 درصد تحریم های چند جانبه ای که قرار بود علیه ما وضع شود، با همین اقدام یک جانبه آمریکا عملاً وضع شده است، یعنی خیلی از شرکت هایی که می توانند با ایران همکاری کنند از ترس آمریکا این کار را نمی کنند.

وی تصریح کرد: وظیفه اصلی دولت این است که صحنه را برای مردم وحشتناک جلوه ندهد و یک برآورد و ارزیابی واقع بینانه داشته باشد از این که واقعاً شکاف بین تحریم های چند جانبه و یک جانبه چقدر است.

این کارشناس جلوگیری از ایجاد دوقطبی مذاکره-تحریم را وظیفه اصلی دولت دانست و افزود: وقتی که ما زیادی به این مسئله وزن بدهیم و وزن تحریم های چند جانبه را طوری برای افکار عمومی برآورد کنیم تا افکار عمومی تصور کنند یک فاجعه در راه است، آن وقت مسلماً بازی دولت در مقابل غرب، تابعی از یک منطق نخواهد بود.

حنیف غفاری با بیان این که دستگاه دیپلماسی و سیاست خارجه باید فرضیه غلط تفکیک اروپا از آمریکا را کنار بگذارد، ابراز کرد: دولت باید وزن واقعی اعمال مکانیزم ماشه و بازگشت تحریم های چند جانبه و تفاوت آن با شرایط فعلی را برای مردم توضیح دهد و در آخر با تلفیق سه عنصر «حکمت»، «عزت» و «مصلحت» در حوزه سیاست خارجی که مد نظر رهبر معظم انقلاب است، ان شا الله بتواند این معادله را به گونه ای هدایت کند که آبروی جمهوری اسلامی ایران در نظام بین الملل تضمین شود.

وی در پاسخ به سوالی مبنی بر این که "آیا این اقدام اروپایی ها در واکنش به اعلام و اقدام ایران مبنی بر کنارگذاشتن محدودیت های هسته بود؟" توضیح داد: خیر؛ اروپایی ها بحث مکانیزم ماشه را خیلی وقت پیش در نظر داشتند و فقط یک نکته ای که وجود دارد این است که از سال 2017 که ترامپ به کاخ سفید رفت، مقامات اروپایی ها به دنبال این بودند که توافق هسته ای را تغییر دهند و در این خصوص هم با آمریکا وارد مذاکره و رایزنی شدند و حتی موافقت کردند که تمامی مواردی که ترامپ می خواهد به توافق اصلی اعمال شود، همه اعمال شود.

کارشناس مسائل اروپا ادامه داد: حتی زمانی که ترامپ از برجام خارج شد، اروپایی ها این رویکرد را ادامه دادند؛ بر همین اساس تفسیر و تحلیل رفتار اروپایی ها تابعی از واکنش های برجامی ایران نیست و در واقع تابعی از بازی استراتژیک مشترک آمریکا و اروپا مبنی بر مهار رفتار همه جانبه ایران است.

 

اروپایی ها باید تبعات و عواقب انهدام برجام را تحمل کنند

غفاری در تشریح گام های ایران در راستای کاهش تعهدات برجامی گفت: اگر جمهوری اسلامی ایران اقدامات و یا همان گام های کاهنده تعهدات برجامی را انجام نمی داد، برجام در حالت احتراز باقی می ماند یعنی در حالتی که نه به صورت کامل مرگ آن فرا رسیده باشد و نه این که زنده باشد.

وی توضیح داد: اروپایی ها در موضعی قرار دارند که باید تصمیم بگیرند؛ بحث استناد اروپا به مکانیسم ماشه را تا زمانی که به شورای امنیت نرفته است، نباید نگاه کرد؛ یعنی اروپایی ها الان باید تصمیم بگیرند که آیا می خواهند تیر خلاص را به برجام بزنند و تبعات و عواقب آن را تحمل کنند و یا این که اقدامی در راستای تحقق برجام انجام دهند.

غفاری در پایان گفت: به نظر می رسد کاهش تعهدات برجامی ایران ذیل استراتژی مقاومت فعال باعث شد که اتحادیه اورپا سر یک دوراهی مشخص قرار بگیرد؛ این در حالی است که در گذشته گزینه های بیش تری برای انتخاب داشت، اما اروپایی ها در حال حاضر باید بین دو گزینه مرگ کامل برجام و یا بازگشت به تعهدات خودشان یک گزینه را انتخاب کنند.